Cuối tháng 5, đầu tháng sáu vừa rồi, đã có hàng triệu sinh viên làm khóa luận tốt nghiệp để ra trường, chính thức kết thúc 4,5 năm học đại học, kêt thúc mười mấy năm dài sự nghiệp học hành cơ bản. Và sản phẩm của họ sau quá trình ấy, ít nhiều được thể hiện qua lễ bảo vệ tốt nghiệp.
Câu chuyện 1: Tôi
Tôi cảm thấy mình may mắn, khi tôi là một trong hàng triệu sinh viên làm khóa luận tốt nghiệp năm nay. Háo hức phết, muốn thử cảm giác đứng nói trước hội đồng giáo viên là như thế nào?, các ánh mắt bạn bè người thân ở dưới như thế nào?, trình bày bài ntn?, mình có ca mơ run ko?, cái gọi là kỹ năng mình để ý bao lây nay hiệu quả ko?, mình hiểu gì về cái mình làm. 4 năm mới có một lần, ngày mình thể hiện kết quả mình có là đây chăng
?!Không phải là học sinh giỏi, cũng chẳng phải chăm ngoan gì lắm, hiện đang làm kế toán cho một công ty dịch vụ, nhưng tôi lại chọn đề tài làm cho công ty sản xuất, cũng vật vã phết để làm ra một luận văn phù hợp với công mình bỏ ra. Không quá sáng tạo, chuyên sâu, nhưng đúng thực tế, đầy đủ, ngắn gọn, dễ hiểu
Và sau vụ làm luận văn này, tôi cũng rút ra được một vài sinh nghiệm xương máu.Câu chuyện 2: Nhòm ngó và nhìn lại
Thời điểm này, các bạn tôi học trường khác cũng đang náo nức bảo vệ tốt nghiệp. Tranh thủ một buổi sáng đi nghe thằng bạn học CNTT của BK, tôi thấy mình may mắn. Bốn bạn sinh viên tôi được xem đều để lại cho tôi ấn tượng rất tốt. Có lợi thế dân công nghệ nên phần slide được chuẩn bị kỹ càng. Tôi đánh giá cao slide ở các điểm màu sắc hài hòa, phù hợp chủ đề, trình bày ngắn gọn, dễ hiểu, và họ đã biết cách đưa hình ảnh minh họa, giảm bớt chữ, nên nhìn rất là dễ chịu. Điều đáng kể ở đây là khả năng thuyết trình - dù là dân công nghệ, nhưng việc thuyết trình thể hiện khá là chuyên nghiệp, thu hút. Họ làm cho tôi cảm thấy mình bị cuốn vào bài luận của họ, dù có nhiều vấn đề chuyên môn tôi ko hiểu. Chất lượng thật của một đồ án tôi ko dám đánh giá, nhưng cách họ tranh luận với hội đồng phản biện, vừa tự nhiên lại vừa thú vị. Nó đem lại cảm giác thật, về một sự hiểu biết thật, một quá trình làm bài thật, và phản ứng đúng phong cách bảo vệ cái mình làm ra. Và tôi nghĩ, đó là buổi bảo vệ ý nghĩa với bản thân họ.
Ngó nghiêng tới một trường khác, ĐH kiến trúc, khoa mỹ thuật. Trường này bản thân đã mang một phong cách riêng. Từ cách bài trí đồ án, đến thầy cô giáo trong hội đồng cũng rất là "chất", dân nghệ thuật mà, tôi thì tôi thích những phong cách lạ như thế
. Trường này cũng có cái khác là có một hôm phản biện riêng, một hum bảo vệ riêng (tất nhiên là vẫn bị hỏi vấn đáp tiếp ^^!). Tôi rất ấn tượng về sản phẩm đồ án của họ, Nó thể hiện năng khiếu, cá tính của từng cá nhân. Công sức và tiền bạn họ bỏ ra cho 1 đồ án không ít, bét cũng phải tầm 5tr đổ lên. Trong số 3 người tôi xem, việc thuyết trình không được suôn sẻ lắm. Họ có vẻ hơi bị run, vẫn trả lời được, nhưng tôi nghĩ, nếu việc thuyết trình được chuẩn bị kỹ hơn, mượt mà hơn, thì ý tưởng của họ sẽ được trình bày trôi chảy hơn. Chợt nghĩ, với một sản phẩm thật, tài năng thật, nhưng việc thể hiện điều đó ra bên ngoài cũng phải tốt, thì đánh giá từ phía người xem, người nghe mới tốt.Nhìn lại về hôm bảo vệ TN của khoa tôi - Dân kinh tế. Cũng thật nhiều kỷ niệm. Mỗi người một vẻ. Có những bạn thuyết trình rất tốt, có những bạn xử lý slide rất ấn tượng. Tôi thừa nhận rằng sinh viên trường mình về sự chăm chỉ, và cày cuốc nhiều bạn rất là đáng nể. Nhưng cũng phải thừa nhận rằng con số đó vẫn còn hơi ít. Cách trình bày của sinh viên vẫn còn khá là thụ động, cả trên máy tính, và lúc thuyết trình. Bản thân tôi tự đánh giá mình là một đứa thuyết trình tốt, nhưng lại chưa thực sự tự tin việc nắm vững kiến thức chắc chắn để có thể đáp xoay được tốt nhất.
Cách bảo vệ được coi là khôn ngoan hôm đó là: chỉ cần nhìn và đọc slide thật nhanh, nói ngắn nhất có thể, để bị hỏi ít, xuống được là xong. Tự nhiên thấy tủi thân, khi cái giây phút thể hiện sản phẩm 4 năm học ĐH của mình lại phải làm càng nhanh càng tốt (mà vẫn bị giục) nói ngắn gọn càng tốt, và cái slide mất thời gian sửa đi sửa lại cho đẹp đẽ nhất thì thật ra cũng chẳng ai chú ý cho lắm. Tủi thân hơn là đa phần sv lại ủng hộ cách đó vì họ SỢ: sợ phải trình bày, vì họ còn yếu kém trong trình bày, sợ bị hỏi vì họ không đủ kiến thức để trả lời. Và dù ko muốn, nhưng chợt nghĩ ra mà đúng là tôi, chúng ta còn phải cố gắng nhiều.
quá trình bảo vệ TN của mình, tôi rút ra một số điều tưởng chừng đơn giản, n tôi thấy xương máu:
- Sinh viên phải biết sử dụng máy tính: words, excel, powerpoint.
=> VD chuyên ngành của tôi, làm khóa luận mà không biết mấy cái này thì nhục vô cùng. Tôi là dân văn phòng, dùng máy nhiều, soạn thảo nhiều, nhưng đến lúc căn chỉnh bài luận văn rốt cuộc vẫn phải ra hàng. Thấy bực, và hối hận. Nếu từ trước mình tập trung học words hơn, thì đã lên tay nhiều, chỉ cần ngồi nhà mà in là xong
Rồi lại còn powerpoint nữa - khóa tôi học ko có cơ hội được thuyết trình nhiều, mà cũng ko được sử dụng cả công nghệ cao như máy chiếu, vì vậy lâu lắm mới động vào làm slide - thấy nó khó lắm, to tát lắm. Đến lúc bần cùng ko nhờ được ai, tự mò mẫm làm, thì lại thấy nó thật đơn giản. Chẳng qua mình lười, ko tìm hiểu nên mới khổ sở thế.- Sinh viên phải biết sử dụng internet
=> nghe thì có vẻ buồn cười, giờ thì mạng quá phổ biến rồi, ai chả biết. Nhưng tôi muốn nói tới việc sử dụng mạng thật sự đúng nghĩa. Thật sự một ngày, bạn dành bao nhiêu thời gian: dùng email để trao đổi tài liệu? tìm kiếm thông tin, kiến thức trên mạng, bạn có sử dụng các công cụ hỗ trợ học tập? ...
CLB ngày trước tôi tham gia, tôi rất muốn mail hóa thông tin và khuyến khích các bạn sv trong clb tìm kiếm và sử dụng internet hiệu quả hơn. Nhưng chưa thành công vì: nhà em/phòng em ko có mạng, em ko có mail, ra hàng phiền lắm ...quá nhiều lý do.
- HỌC THẬT
=> Đừng nghĩ là học các kiến thức đó là khô khan, vô bổ, thật ra mỗi môn đều có sự sâu chuỗi vào với nhau. VD như ngề kế toán của tôi, cứ tưởng ra đời mà làm là biết, học ko cần lắm. Rồi là chỉ cần môn chuyên ngành thôi, môn phụ ko quan tâm. Nhưng quá trình làm việc, tôi mới ngớ ra mình còn động đến vấn đề luật doanh nghiệp, lý thuyết thông kê, phân tích hoạt động kinh tế. Và nếu muốn tiến xa hơn, thì bạn cần phải có chuyên môn sâu, để hiểu được bản chất vấn đề và đưa ra giải pháp tốt nhất.
- MÔI TRƯỜNG:
=> Bạn tin không?, sống, học tập trong một môi trường tốt thì bản thân bạn cũng có chiều hướng tốt lên. Nếu những người xung quanh bạn cho rằng lên nói thôi là đủ, thì bạn cũng dễ dàng ko quan tâm tới THUYẾT TRÌNH là như thế nào. Nếu những người xung quanh bạn đạt điểm 7 thôi là sướng thì bạn cũng chẳng quan tâm bao giờ mình được 10. Nếu cả đội bạn ko có mục đích, thì bạn cũng mất phương hướng. Cũng có thể bạn là một cá nhân nổi trội, ko dừng lại ở việc chấp nhận sự thật đó, thì bạn cần phải làm gì đó, bạn phải thay đổi, và tạo nên một môi trường mới, để tất cả cùng tốt lên. Đơn giản, bạn là cái cây xanh trong đám tro tàn đấy, n khi nhắc đến nơi bạn ở, người ta chỉ nhớ đám tro tàn mà thôi
Tôi chia sẻ những điều này, với góc nhìn của một sinh viên đã ra trường, chưa thực sự hoàn thiện và hài lòng về cuộc sống hiện tại, và còn phải cố gắng nhiều. Nhưng khi bạn đi làm, khi bạn tiếp xúc với xung quanh nhiều hơn, bạn sẽ thấy tiếc khi tại sao ngày xưa mình ko thế này, ko thế kia. Tôi không muốn bản thân các bạn SV, nhất là ở nơi tôi đã từng học - hiện giờ đã có nhiều điều kiện phát triển hơn chúng tôi ngày xưa lại cứ phải quanh co và cũng ...chỉ đến thế. Tôi tin rằng các nhà tuyển dụng chất lượng cao thật sự khắc nghiệt. Các bạn cần tạo ra những sản phẩm thật sự tốt. Các bạn thật sự cần một môi trường rèn luyện đúng nghĩa. Và các bạn cần chung tay, góp sức để xây dựng điều đó.
Đã đến lúc chúng ta PHẢI THAY ĐỔI CÁCH NGHĨ ĐỂ LỚN LÊN.
